سئوالی است که همواره ذهن اکثر جویندگان کار در ایران را به خود اختصاص داده است.
در این مقاله ، سعی کرده ام پاسخی در خور به این سئوال ارائه دهم و احتمالا با توجه به عمق مطلب،شاید نیاز به چند مقاله مرتبط دیگر هم باشد که در پایان مقاله، به آن اشاره کرده ام.
برای پاسخ به این پرسش، نخست باید چند عامل را بررسی کنیم.با ما همراه باشید.
این پرسش که “چگونگی ورود به بازار کار در ایران چگونه است” پاسخی تک خطی و مستقیم ندارد چرا که ابتدا باید انتخاب کنید که به چه عنوانی می خواهید وارد بازار کار شوید یا بهتر بگویم، ” رویکرد استخدامی شما چگونه است”؟
رویکرد استخدامی چیست؟
اینکه شما در یک شرکت، سازمان یا اداره به چه عنوانی استخدام می شوید و ورود شما به آن مجموعه چگونه است، خود سرآغاز بحث ورود به بازار کار است.
ورود شما به عنوان یک عضو تاثیر گذار یا ورود شما به عنوان یک منشی یا ورود شما به عنوان یک کارشناس یا کارمند اداری، همگی در ماندگاری، حقوق و قدرت شما در آن سازمان تاثیر گذار است.
خود را به جای من مدیر بگذارید، ترجیح می دهید بیشتر ناز منشی خود را بخرید یا برنامه نویس خود را؟!(بماند که در برخی محیط ها، شاید برعکس باشد که البته ماندگاری ندارد و قابل تکیه نیست).
تجربه ثابت کرده است که نیاز یک سازمان به نیروی مختصص همواره چند برابر نیاز سازمان به یک نیروی مصرف کننده است.
شاید لازم باشد توضیح دهیم که از نظر نگارنده، نیروی مصرف کننده کیست؟
نیروی مصرف کننده، نیرویی است که تنها حقوق دریافت می کند و خدمات تخصصی که نیاز های اصلی یک سازمان را برطرف کند ارائه نمی کند.
پس با توجه به تعارف بالا، شاید اولین قدم این باشد که نیروی متخصص باشید.نیرویی باشید که سازمان به حضور و وجود شما نیاز داشته باشد.نیرویی که اگر یک روز نباشید، همه ی همکاران شما و حتی بالاترین ابعاد سازمان، نبود شما را حس کنند و به دنبال شما بگردند.
پس تا اینجای مقاله، پاسخ سئوال اول خود را گرفتیم
چه سمت و شغلی را انتخاب کنم؟
سمت و شغلی که تخصص لازم داشته باشد و مجموعه نیاز حیاتی و سازمان به آن جایگاه و سمت دارد و یادمان باشد که در بحران های اقتصادی شرکت ها، اولین سمتی که حذف می شود و به قولی از کار بیکار می شود، ردیف شغلی های مصرف کننده است.پس در یک سازمان، متخصص باشید.
حال در ادامه، بیایید چند موضوع مرتبط را با هم بررسی کنیم و به آنها پاسخ دهیم.
1-رابطه تخصص و تحصیلات در ایران:
پاسخ به این سئوال خود مقاله ای جداگانه می طلبد که به طور مفصل تمام مشاغل مهم با آموزش های دانشگاهی بررسی گردد و پاسخی در خورد ارائه گردد اما پاسخ ما در شروع این است که هیچ ارتباطی ندارد!
کارشناسان ارشد کامپیوتر زیادی را دیده ام که حتی یک خط کد html/css هم نمی توانستند بزنند و همگی به کلاس آموزش طراحی سایت از صفر نیاز داشته اند.
از نظر نگارنده، تحصیلات در ایران ، با این سیستم آموزشی قدیمی و فشل، تنها یک برگه ی A4 برای قاب گرفتن است یا در نهایت برای اینکه در محیط کار، ما را مهندس صدا کنند.
یاد گرفتن تخصص یعنی کارآموزی در رشته ای که فراگرفته ایم برای یاد گرفتن پیچ و خم های کار مورد علاقه مان و در نهایت مشغول شدن در همان سمت یا سمت های مشابه برای افزایش تجربه و سابقه.
2-رویاپردازی در حقوق و جایگاه»
شاید به جرات بتوانم بگویم، به عنوان مدیر اجرایی چند کسب و کار مطرح ایران،در طول ماه با افراد جویای کار زیادی رو برو هستم که به شدت رویاپرداز هستند.
یعنی با لیسانس کامپیوتر، بدون تجربه یا تخصص خاصی، ماهیانه چند میلیون حقوق درخواست می کنند.
من حتما متوجه مشکلات اقتصادی هستم اما دلیل نمی شود که تاوان تمام مشکلات اقتصادی کشور ما را، کارفرمای شما بدهد.پس در بیان حقوق، منصف باشید تا بتوانید کار را شروع کنید و سپس قدم به قدم پیشرفت کنید.مطمئن باشید کارفرمایی که حقوق رویایی بدهد برای شروع، یا هدف خاصی از حقوق رویایی به شما را دنبال می کند و یا مانند هر رویای دیگری، زود تمام می شود.پس بهتر است برای شروع کمی سطح انتظارات خود را پایین بیاورید.
3-مرداب شغلی:
مرداب چگونه است؟ دید نگارنده به مرداب، سکون و ثبات است.از نظر من، شغلی که هر روز در آن چیزی فرا نگیرید حتی با ماهی چند میلیون تومان دریافتی، مردابی بیش نیست.مردابی که در بهترین حالت به گنداب تبدیل می شود و از شما یک انسان بی هدف و بی انگیزه می سازد.شغل خوب، شغلی است که در مثلا در طی شش ماه، به اندازه شش ماه از نقطه ای که شروع کردیم فاصله داشته باشیم.
توصیه می کنم حتما این مورد را لحاظ کنید چرا که در دراز مدت، حتما آزارتان خواهد داد.
4-شغل نیست، کار پیدا نمی شود،هر جایی رو که می زنم، کار پیدا نمی کنم…
این جملات را من هم از جوانان اطرافم از دختر و پسر شنیده ام..یا از پدر و مادر آنها و حقیقتش را بخواهید هر بار هم سری تکان می دهم و می خندم…
هر چند که معمولا خیلی رک نمی توانم در چشمانشان نگاه کنم و نظرم را بگویم اما اینجا به سادگی می توانم بگویم که بله!
شغل نیست، کار پیدا نمی شود اما برای شخص بی تخصص و مصرف کننده.
صرف داشتن یک مدرک کارشناس ارشد،دلیلی برای تخصص نیست و تنها کارکردش بالابردن سطح انتظارات برای شخص است.
این جمله را شما هم شنیده اید؟!
” 8 سال درس نخوانده ام که وزارت کاری حقوق بگیرم!”
“اگر قرار بود وزارت کار حقوق بگیرم،دیپلم می ماندم”
واقعیت این است که تخصص شما اتفاقا در حد همان دیپلم است و تنها شاید فرق شما با یک دیپلمه، یک مدرک دانشگاهی است که با صرف چند ده میلیون در دانشگاه آزاد اسلامی دریافت شده است و یا در یکی از دانشگاه های دولتی به ثمر نشسته است و دریافت شده است.اما باز هم از تخصص خبری نیست!
البته من به عنوان یک مدیر اجرایی در چند شرکت خصوصی، به کارجویان خورده نمی گیرم، چرا که قصد آنها از ورود به دانشگاه، آمادگی برای بازار کار است و این مقصر سیستم فشل آموزش عالی ما است که خروجی های افتضاحی بعد از چند سال می دهد.
عمیقا اعتقاد دارم که اتفاقا کار هست، زیاد هم هست…آن چیزی که نیست تخصص قابل استفاده است.
شما تخصص لازم را کسب کنید ، سطح انتظارات خود را برای شروع پایین بیاورید، مطمئن باشید در بازه زمانی 2 ساله، به بهترین جایگاه شغلی و حقوقی دست پیدا خواهید کرد.
5-چه مهارت های حداقلی لازم است برای ورود به بازار کار؟
فکر نمی کردم، بررسی این موضوع چنین زمان طولانی را لازم داشته باشد و به همین دلیل و به جهت جلوگیری از اتلاف وقت خوانندگان عزیز،در قسمت 2 این مقاله به مهارت ها، وضعیت حقوق و بررسی بازار کار خواهم پرداخت.
در مقاله بعد به جایگاه کلاس آموزش icdl و همچنین کلاس آموزش فتوشاپ ، جایگاه آموزشگاه کامپیوتر در کسب تخصص و همچنین بهترین آموزشگاه طراحی سایت و تخصصی ترین آموزشگاه تهران خواهم پرداخت.
با ما و مجموعه آکادمی پرتو، همراه باشید.
مهندس مهدی موسوی
چگونه کار پیدا کنیم ؟ – یافتن شغل مناسب
چگونه وارد بازار کار شویم؟
بازار کار – اشتغال
ورود به بازار کار – کسب مهارت برای ورود به بازار کار
